Pretérito Indefinido, inaczej Pretérito Simple, jest to jeden z najczęściej używanych czasów przeszłych w j. hiszpańskim. Przyjrzyjmy się zatem, jak się go odmienia, jakie ma nieregularności oraz, przede wszystkim, kiedy go użyć. Na samym dole znajdziecie też ćwiczenia z Pretérito Indefinido.
Zwróćcie uwagę jak odmieniają się czasowniki regularne w czasie Pretérito Indefinido. Działa tutaj ta sama zasada co przy czasie teraźniejszym, czyli odcinamy odpowiednio końcówkę AR, ER lub IR i dokładamy końcówkę odpowiednią dla każdej osoby.
hablar | comer | vivir | |
---|---|---|---|
yo | hablé | comí | viví |
tú | hablaste | comiste | viviste |
él/ella/usted | habló | comió | vivió |
nosotros/as | hablamos | comimos | vivimos |
vosotros/as | hablasteis | comisteis | vivisteis |
ellos/ellas/ustedes | hablaron | comieron | vivieron |
Zauważyliście, że czasowniki zakończone na ER oraz IR mają te same końcówki? 🙂
Jak możemy się domyślać, w czasie Pretérito Indefinido występuje bardzo dużo nieregularności. Na jedną część nieregularności istnieją pewne zasady, a tę drugą część trzeba się nauczyć na pamięć. Od razu powiem, że nie jestem zwolennikiem żmudnego wkuwania czegoś na pamięć. Preferuję rozwiązywać ćwiczenia i w ten sposób chłonąć odmiany.
Zobacz mój autorski zeszyt ćwiczeń z wszystkimi czasami przeszłymi, w tym Pretérito Indefinido, dostępny tylko na Fiesta Siesta.
Najważniejsze czasowniki, które są nieregularne w czasie Pretérito Indefinido:
IR = SER | DECIR | ESTAR | PODER | VENIR | SABER | |
---|---|---|---|---|---|---|
yo | fui | dije | estuve | pude | vine | supe |
tú | fuiste | dijiste | estuviste | pudiste | viniste | supiste |
él/ella/usted | fue | dijo | estuvo | pudo | vino | supo |
nosotros/as | fuimos | dijimos | estuvimos | pudimos | vinimos | supimos |
vosotros/as | fuisteis | dijisteis | estuvisteis | pudisteis | vinisteis | supisteis |
ellos/ellas/ustedes | fueron | dijeron | estuvieron | pudieron | vinieron | supieron |
PONER | TRAER | VER | DAR | QUERER | HACER | |
---|---|---|---|---|---|---|
yo | puse | traje | vi | di | quise | hice |
tú | pusiste | trajiste | viste | diste | quisiste | hiciste |
él/ella/usted | puso | trajo | vio | dio | quiso | hizo |
nosotros/as | pusimos | trajimos | vimos | dimos | quisimos | hicimos |
vosotros/as | pusisteis | trajisteis | visteis | disteis | qusisteis | hicisteis |
ellos/ellas/ustedes | pusieron | trajeron | vieron | dieron | quisieron | hicieron |
Zobacz, jak łatwo zapamiętać czasowniki nieregularne 🙂
Inne nieregularności w Pretérito Indefinido
Istnieją czasowniki, które teoretycznie powinny być regularne, jednak po odcięciu AR, ER lub IR nie dogadują się z dodaną końcówką dla danej osoby. Są to czasowniki takie jak caer, huir czy oír. Zwróćcie uwagę, że w środku mamy samogłoski. Jakbyśmy dodali do tego końcówkę –ió, to czasownik byłby trudny do wymówienia dla Hiszpana no i brzmiałby on nienaturalnie. Dlatego w trzecich osobach (on, ona, oni, one) dodajemy w takich przypadkach literę –Y.
OÍR | CAER | HUIR | |
---|---|---|---|
yo | oí | caí | huí |
tú | oíste | caíste | huiste |
él/ella/usted | oyó | cayó | huyó |
nosotros/as | oímos | caímos | huimos |
vosotros/as | oisteis | caisteis | huisteis |
ellos/ellas/ustedes | oyeron | cayeron | huyeron |
Kolejną zasadą jest to, że wszystkie czasowniki zakończone na –UCIR, odmieniają się nieregularnie. Wkrada się tam spółgłoska –J.
PRODUCIR | CONDUCIR | |
---|---|---|
yo | produje | conduje |
tú | produjiste | condujiste |
él/ella/usted | produjo | condujo |
nosotros/as | produjimos | condujimos |
vosotros/as | produjisteis | condujisteis |
ellos/ellas/ustedes | produjeron | condujeron |
Dość ważną zasadą jest to, że czasowniki zakończone na IR, które w swoim temacie czasownika mają samogłoskę -e lub -o, zamienią się w trzecich osobach
(on, ona, oni, one) na inną samogłoskę, odpowiednio na -i lub -u.
DORMIR | SENTIR | PEDIR | MORIR | |
---|---|---|---|---|
yo | dormí | sentí | pedí | morí |
tú | dormiste | sentiste | pediste | moriste |
él/ella/usted | durmió | sintió | pidió | murió |
nosotros/as | dormimos | sentimos | pedimos | morimos |
vosotros/as | dormisteis | sentisteis | pedisteis | moristeis |
ellos/ellas/ustedes | durmieron | sintieron | pidieron | murieron |
Ostatnia zasada jest związana z wymową czasownika. Jest parę czasowników regularnych, które przy odmianie zmienią swoją wymowę. A tak być nie może! Trzeba więc trochę pokombinować i zapisać je tak, aby przeczytać tak, jak czytamy bezokolicznik. Chodzi o to, że jeżeli mamy czasownik buscar, to w pierwszej formie nie może być buscé, bo przy wymowie nie będzie “k” tylko “s”. Dlatego musimy zapisać to busqué. I teraz już się nam wszystko zgadza 🙂
BUSCAR | LLEGAR | |
---|---|---|
yo | busqué | llegué |
tú | buscaste | llegaste |
él/ella/usted | buscó | llegó |
nosotros/as | buscamos | llegamos |
vosotros/as | buscasteis | llegasteis |
ellos/ellas/ustedes | buscaron | llegaron |
Kiedy użyjemy Pretérito Indefinido?
Czas Pretérito Indefinido jest czasem dokonanym, a zatem użyjemy go gdy:
-
mówimy o czymś, co było i minęło. Może to być czynność jednorazowa, albo też trwająca pewien czas, ale która na pewno już się zakończyła.
Juan llegó tarde a clase. Juan przyszedł późno na zajęcia.
En esta casa vivió Juan con sus padres. W tym domu mieszkał Juan wraz ze swoimi rodzicami.
Jak w pierwszym zdaniu nie mamy wątpliwości co do czasu, to w drugim możemy sobie pomyśleć, że jest to opis i chcielibyśmy użyć czasu Imperfecto (opisowego). I jasne, możemy, ale nie kiedy chcemy podkreślić, że on już z w tym domu nie mieszka. Było, minęło. Kropka.
Pamiętam jak dobrych parę lat temu byłam na kursie j. hiszpańskiego na poziomie C1 w Hiszpanii i moja nauczycielka powiedziała nam, że wszystkie zasady co do używania czasów mamy wyrzucić z naszej głowy, bo: nosotros españoles somos el centro del universo y hablamos como queremos. Czyli my Hiszpanie jesteśmy centrum wszechświata i mówimy jak nam się podoba.
Oczywiście trzeba to potraktować z niemałym przymrużeniem oka. Chciałam Wam przekazać, żebyście byli świadomi, że wiele rzeczy można przekazać na różnorakie sposoby i nie koniecznie trzeba trzymać się sztywnych zasad. W końcu najważniejsze to, aby inni nas zrozumieli, prawda?
-
opisujemy czynności, które wykonaliśmy po kolei.
Ayer no estuve en el trabajo. Fui de compras, cociné algo, limpié la casa, … Wczoraj nie byłam w pracy. Poszłam na zakupy, ugotowałam coś, posprzątałam dom,…
-
pojawiają nam się określenia czasu, które bardzo lubią się z Pretérito Indefinido. Chodzi dokładnie o:
- ayer – wczoraj
- anteayer – przedwczoraj
- anoche – zeszłej nocy
- entonces – wtedy
- hace … – … temu
- aquel día – tamtego dnia
- el/la … pasado/a – zeszły … (np. tydzień, rok)
- el 20 de abril – 20 kwietnia (lub inne daty)
Wszystkie te określenia są związany z konkretną datą, co podkreśla to co napisałam powyżej. Pretérito Indefinido jest czasem dokonanym, coś się zdarzyło, miało miejsce w “konkretnym czasie”.