Budowa czasu przeszłego dokonanego złożonego pretérito perfecto jest dość prosta, ponieważ jest bardzo mało wyjątków 🙂
Czas ten buduje się na bazie czasownika posiłkowego haber, który jest odmieniany przez wszystkie osoby oraz formą czasownika, która nazywa się participio i ma tylko jedną formę.
Haber odmienia się następująco:
HE HAS HA HEMOS HABÉIS HAN
Participio dla czasowników kończących się na -AR tworzymy tak, że urywamy końcówkę -ar i dołączamy do czasownika końcówkę -ADO, np.:
hablar -> hablado
confesar -> confesado
Przy czasownikach kończących się na -IR oraz -ER stosujemy tę samą metodę, w tym że dołączamy końcówkę -IDO, np.:
vivir -> vivido
comer -> comido
mentir -> mentido
conocer -> conocido
Reasumując gotowy czasownik odmieniony w czasie Pretérito Perfecto wygląda tak:
he hablado/ comido/ vivido
has hablado/ comido/ vivido
ha hablado/ comido/ vivido
hemos hablado/ comido/ vivido
habéis hablado/ comido/ vivido
han hablado/ comido/ vivido
Na przykładzie czasownika ducharse pokażę, jak odmieniają się czasowniki zwrotne:
me he duchado
te has duchado
se ha duchado
nos hemos duchado
os habéis duchado
se han duchado
Zamieszczam również listę nieregularnych czasowników w tym czasie:
- hacer – hecho
- poner – puesto
- romper – roto
- morir – muerto
- ver – visto
- escribir – esccrito
- decir – dicho
- volver – vuelto
- abrir – abierto
Kiedy używamy czasu Pretérito Perfecto?
1. Kiedy odnosimy się do czasu, który jeszcze trwa, np.:
Hoy hemos ido a la escuela.
Esta semana he comido la paella.
2. Tworząc pytania: pytając się o coś co miało miejsce, jednak nie pytamy się o konkretną datę!
¿Has estado alguna vez en Mexico?
¿Te ha gustado la película?
3. Odnosząc się do rzeczy z przeszłości, których skutki odczuwamy teraz
La carta todavía no ha llegado, pienso que no la obtendré nunca.
Ahora las mujeres tienen votos porque han luchado por esto.
4. Odnosząć się do sytuacji, która miała miejsce przed chwilą
¿La policía está aqui? ¿Qué ha pasado?
¡El tren ya ha salido! Hemos llegado tarde.
Określniki czasu, z którymi występuje Pretérito Perfecto:
- wszystko związane z określnikiem este/esta (esta noche, esta semana, este mes, este siglo, etc.)
- hoy
- hasta ahora
- ¿alguna vez…?
- todavía no
- ya
- últimamente
- nunca
- una vez/ muchas veces/etc.
Ćwiczenia
Chcesz porządnie przećwiczyć ten czas przeszły i swobodnie się nim posługiwać. Zobacz mój autorski Zeszyt Ćwiczeń na czasy przeszłe.
